Ecrimisil (Haksız İşgal Tazminatı) Nedir ?

6 Mart 2023 ile Orhan Sevimay

Ecrimisil, taşınır veya taşınmaz mallar için istenebilir. Taşınır veya taşınmaz mal sahibinin ecrimisil talep edebilmesi için, o malı kullananın haklı bir nedene dayanmaksızın zilyet olması ve kötüniyetli bulunması gereklidir. Örneğin, mülkiyeti A’ya ait bir gayrimenkul B tarafından hukuka aykırı bir şekilde işgal edildiğinde A, B’ye dava açarak ecrimisil (haksız işgal tazminatı) talep edebilir.

Hukuken başkasına ait olan bir taşınır veya taşınmaz mala kötüniyetle zilyet olan kişi, öncelikle zilyetliği altındaki o malı hak sahibine geri vermek zorundadır. Malı hak sahibine geri vermek dışında kötüniyetli haksız işgali nedeniyle meydana gelen zararı da gidermek zorundadır. Haksız işgal nedeniyle hak sahibi tarafından uğradığı zararı gidermek üzere açılan davaya uygulamada ecrimisil davası veya ecrimisil tazminatı davası denilmektedir.

Ecrimisil tazminatı talep edebilmenin üç şartı vardır:

  1. Taşınır veya taşınmaz mal haksız bir şekilde işgal edilmelidir.
  2. İşgal eden kötüniyetli olmalıdır.
  3. İşgal nedeniyle bir zarar meydana gelmelidir.

Ecrimisil, en az kira geliri ve en çok tam gelir yoksunluğu şeklinde hesaplanmalıdır. Davacı davayı açarken talebini açıklamalıdır. Aksi takdirde, mahkeme tarafından davacının talebi kendisine açıklattırılmalıdır. Örneğin, davacının dava dilekçesinde “taşınmazın bulunduğu yer emsal kira bedellerine göre ecrimisil hesaplanmasını talep ediyoruz” şeklindeki bir beyanı kira esasasına göre ecrimisil tazminatı davası açıldığını gösterir.

Ecrimisil bedeli, haksız işgal edilen taşınır veya taşınmaz mal üzerinde keşif yapılarak ve uzman bilirkişilerden denetime elverişli ve kapsamlı bir bilirkişi raporu alınarak belirlenmelidir. Taşınmazlar açısından ecrimisil tazminatının miktarını etkileyen hususlar şunlardır:

  1. Taşınmazın imar durumu, büyüklüğü ve vasfı,
  2. Taşınmazın bulunduğu yerdeki kentsel gelişim ve taşınmazın konumu,
  3. Tarım arazilerinde sulu ve kuru tarımdan hangisinin yapıldığı, arazinin verimi,
  4. Taşınmazın haksız işgalden önceki durumu ve işleviyle elde edilen gelir,
  5. Kira esasına göre ecrimisil tazminatı talep ediliyorsa emsal kira bedelleri.